پانترکیسم 3
ضیاءگوک آلپ رهبر جنبش پانترکیسم شیوۀ تحقق ایدئولوژی پانترکیسم را در کتاب خود ، اصول ترکگرایی (به ترکی: تورک چولوقون اساس لاری) بیان داشتهاست. وی مینویسد: «استحاله و حتی بیرون راندن اقوام غیرترک از ترکیه و کشورهایی که عناصر غیرترک در آنها سکنا دارند ، شرایط عمده برای ایجاد فرهنگ ترکی است . البته در این زمینه اقدامهای بسیاری صورت گرفتهاست ، اکنون نیز ادامه دارد و آنچه صورت میپذیرد، اندک هم نیست»
نظر ضیاءگوک آلپ پیرامون استحاله و بیرون راندن اقوم غیرترک از محدوده امپراتوری عثمانی به نسلکشی و قتلعام ارامنه و یونانیان در سالهای ۱۳۳۳-۱۳۳۴ق/۱۹۱۵-۱۹۱۶م و بیرون راندن اقوام غیرترک از آسیای صغیر انجامید که ترکان جوان در این ماجرا نقشی عمده داشتند .
نسلکشی ارمنیها
پان ترکیسم به عنوان عامل مستقیم در نسل کشی ارامنه در اواخر سال ۱۹۱۵ که انور پاشا در آن درگیر بود مطرح میشود که به عنوان تلاش برای حذف اقلیتهای غیرترک و غیرمسلمان از اواخر دوره عثمانی به منظور پرورش دولت جدید پان ترکی مطرح است .
از اواخر سال ۱۹۱۴ و اوایل ۱۰۱۵ م کشتار ارامنه در ترکیه کنونی آغاز شد که در طول سالهای ۱۹۱۵ و ۱۹۱۶ م ادامه یافت . به گفته عنایت الله رضا ، درباره تعداد کشته شدگان ارمنی اختلاف نظر است . مآخذ ترک شمار ارمنیان مقتول را ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار نفر نوشتهاست . مآخذ فرانسوی در اینباره اتفاق نظر ندارند ؛ برخی تعداد کشته شدگان را ۵۰۰ هزار نفر و برخی ۱٫۵ میلیون نفر ذکر کردهاند . حتی در دانشنامه شوروی نیز شمار کشته شدگان و تبعید شدگان یکسان نیست . در چاپ دوم این دانشنامه تعداد ارامنه مقتول و نفی بلد شده ۱ میلیون نفر و در چاپ سوم این دانشنامه تعداد مقتولان ۱٫۵ میلیون نفر و نفی بلد شدگان ۶۰۰ هزار نفر ذکر شدهاست .
در دانشنامه تمدن مسیحیت، تعداد کسانی که به قتل رسیدند یا آواره گشتهاند تا بمیرند را بین ۱ تا ۱٫۵ میلیون ارمنی - بیش از نصف جمعیت ارمنی در امپراطوری عثمانی آن زمان - ثبت شدهاست .
به گفته ریچارد هووانسیان تعداد ارمنیان کشته شده در این کشتار، ۱٫۵ میلیون نفر ذکر شده است .
نسلکشی یونانیها
نسلکشی یونانیها واژهای است که از سوی برخی از پژوهشگران جهت اتفاقی که برای مردم یونانی تبار امپراطوری عثمانی در طول و پس از جنگ جهانی اول رخ داد اطلاق میشود . که در طی آن یونانیها همچون ارامنه و آشوریها مورد آزار و اذیت و کشتار و اخراج از کشور و پیاده رویهای مرگ آور توسط ترکهای جوان و کمالیستها قرار گرفتند . جورج دابلیو رندل از وزارت خارجه انگلستان در میان سایر دیپلماتها از تبعید و قتل و عام یونانیها پس از آتش بس سخن به میان آورد . تخمینها از کشته شدن صدها هزار یونانی تبار در خلال این آزار و اذیتها سخن میگویند .
نسلکشی آشوریها
در کنار نسل کشی یونانیان و ارامنه، کشتار آشوریها در محل به دست پان ترکهای ترکان جوان در رژِیم عثمانی صورت پذیرفت . در طی سال ۱۹۲۲ طی یادداشتی از شورای ملی آَوری-کلدانی تخمین زده شد ۲۷۵٬۰۰۰ نفر آشوری بدست ترکان کشته شدند .
کردها
بر اساس مجله تحقیقات نسلکشی، با رهبری گروه ترکان جوان برنامه از بین بردن هویت کردها ، اخراج آنها از سرزمین اجدادیشان و جابجایی آنها در گروهای کوچکتر انجام شدهاست . در این دوره کردها مجبور به جابجایی و پیاده رویهای مرگ آور و اجبار به ترک کردن گردیدند . ترکان جوان این برنامه را در طول جنگ جهانی اول اجرا کردند که در طی آن ۷۰۰ هزار کرد مجبور به جابجایی اجباری شدند که در میان این جابجاییهای اجباری ۳۵۰ هزار نفر از آنان از بین رفتند . این کردها توسط گروه ترکان جوان مجبور به راهپیماییهای مرگآور شبیه به آنچه برای ارامنه اتفاق افتاد شدند . که بخشی از برنامهای بود که برای از بین بردن هویت کردها در ترکیه انجام شد . همچنین این جنبش دلیلی است بر نگاهی که دولت ترکیه تا سال ۱۹۹۱ بر کردها داشتهاست . در تلاشی برای انکار هویت کردها دولت ترکیه تا سال ۱۹۹۱ کردها را جزو ترکهای کوهستانی رده بندی میکرد .
کشتار درسیم
در سال ۱۹۳۸ و ۱۹۳۷ تعداد ۶۵ تا ۷۰ هزار کرد علوی کشته و هزاران نفر تبعید شدند .
اتهام دخالت در کشتار خوجالی
ایاز مطلباف رئیس جمهوری سابق آذربایجان که به خاطر کشتار خوجالی مجبور به استعفا از این مقام شد حزب پان ترکیست جبهه خلق آذربایجان را به دست داشتن در این کشتار متهم کردهاست . وی در مصاحبه با روزنامه چکینزاویسمایا گازتا در این باره میگوید:
آنگونه که از سخنان غیر نظامیان فراری از خوجالی استنباط میشود ، تمام این قضیه برای ایجاد بهانهای به منظور مجبور نمودن من به استعفاء طراحی شده بود . فکر نمیکنم که ارمنیان که رویه بسیار حساب شدهای در چنین موقعیتهایی دارند ، این فرصت را برای آذربایجانیها فراهم کنند که اسنادی برای متهم نمودنشان به اقدامات نژادپرستانه به دست آورند . میتوان دریافت که کسانی علاقه مند بودند تا تصاویر قربانیان خوجالی در جلسه شورای عالی (مجلس) آذربایجان به نمایش در آید تا تقصیر این مسائل به گردن من انداخته شود . اگر من (علنا) اعلام کنم که متهمان از جناح مخالف(مخالفان دولت وقت جمهوری آذربایجان یعنی عمدتا حزب " جبهه خلق " به رهبری " ابوالفضل ایلچی بیگ "، رییس جمهور بعدی آذربایجان) هستند ، آنها خواهند گفت که من قصد بی اعتبار نمودن آنها را دارم .
حجه السلام سید حسن عاملی امام جمعه اردبیل نیز در خطبههای نماز جمعه اردبیل به تاریخ هشتم اسفند ۱۳۸۹ گروه ارگنه کن و پانترکهای آذربایجان را به دست داشتن در این کشتار متهم کرد و در این باره گفت:
سازمان مخوف 'ارگنه کن ' که سازمانی مخفی و با عضویت نیروها ی نظامی و ملی گراهای افراطی ترکیه بود در این جنایت و محاصره و قتل عام شیعیان آذری در خوجالی نقش اساسی داشتهاست .
او این کشتار را برنامه ریزی گروههای غرب گرا ، بشدت ملی گرا و ضد ایرانی جمهوری آذربایجان برای فروپاشی دولت ایاز مطلباف رئیس جمهور وقت آذربایجان و قدرت گرفتن ابولفضل ایلچی بیگ که گرایشات پان ترکیستی داشت خواند .
تاثیر نازیسم بر پانترکیسم
پانترکیسم در سال ۱۹۴۰ مجذوب تبلیغات نازیسم شد . آلمان به واقع امیدهای پان ترکیستها را طی جنگ جهانی دوم افزایش داد . در آن سالها پان ترکیستها به طور آشکار اتهام فاشیست بودن و تاثیرگذاری آلمان بر مفهوم نژادپرستی خود را رد میکردند. بر اساس استدلال آنها نژادپرستی بومی اختراع بومی بودهاست. به اعتقاد آنها خون بهترین و شاید تنها پیوند معنی دار ترکی به عنوان یک نژاد بزرگ و خارق العاده و برتر از همه نژادهای دیگر است. بزرگترین خطر تهدیدکننده نژاد ترک آمیزش خون ترکی با خون سایر نژادها بود. به اعتقاد آنها، همین سایر نژادها یعنی اقلیتهای آن زمان امپراطوری عثمانی باعث سقوط نژاد ترک شدهاند. جامعه شناسان و فیزیکدانان گوناگون تلاش میکردند تا برای توجیه وجود نژادها و تفاوت میان آنها "شواهد و مدارک" ارائه دهند. دانشمندان وابسته به محافل پان ترکیست، نظیر دکتر مصطفی حقی آکانسل نیز با انتشار برخی کتابها مدارک ظاهراً تائیدکننده نظریههای نژادی و کاربرد آنها در مورد ترک را مورد بررسی قرار دادند .
شخصیت معروف پان ترکیسم ضیاءگوک آلپ
ضیاء گوک آلپ از اندیشمندان متأخر پان تورانیسم محسوب میشود که مقام و جایگاه ویژهای در میان پان ترکیستها دارد و پدر پان ترکیسم لقب گرفتهاست. از نظر وی میهن ترکان نه ترکیهاست و نه ترکستان بلکه توران بزرگ کشور جاودانی آنان محسوب میشود. وی برای پیشبرد آمال خود تئوریهایی در زمینۀ اقتصاد ، جامعه شناسی و سیاست و... ارائه داد که هر کدام باب ویژهای در زمینۀ پان ترکیسم محسوب میشود
|