هفت نکته درباره آموزش زبان مادری
تاريخ : سه شنبه هشتم بهمن 1392 | 16:26 | نویسنده : غیرتلی آذری
عقل و تدبیر حکم می کند که چنین فرصتی به بدخواهانی داده نشود که بی آن که دغدغه قومیت ها را داشته باشند ، در تنور مطالبات می دمند که مثلاً "نگاه کنید! این ها نمی گذارند زبان مادری شما تدریس شود..
اکثریت اعضاء فرهنگستان زبان و ادب فارسی با مخالفت در موضوع آموزش به زبان مادری به وسیله آموزش و پرورش در استانها که اخیرا از سوی دولت اعلام شده است این مسئله را تهدیدی جدی برای زبان فارسی و یک توطئه برای کمرنگ کردن این زبان عنوان کردند. آنچه خواندید، بخشی از خبر خبرگزاری مهر است که در ادامه اش این جملات آمده است:
- فتح الله مجتبایی عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی موضوع آموزش زبان مادری در کشور را امری وارداتی نامید و گفت : شک ندارم که این موضوع از خارج به ایران آمده است قبل از این در هندوستان نیز این مسئله توسط انگلستان تجربه شد و امروز هم انگلستان و کشورهای شمالی ما هستند که می خواهند این مسئله را به ایران وارد کنند.
- سلیم نیساری دیگر عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: عدهای فکر میکنند علاقه به یک قومیت یعنی تحصیل با زبان آن قوم اما این موضوع بسیار خطرناک است.
- محمد علی موحد عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی در سخنان کوتاهی با اشاره به مباحث مطرح شده در این نشست به موضوع آموزش زبانهای محلی توسط دولت اشاره کرد و گفت: دولت باید از مداخله مستقیم در آموزش زبانهای محلی و بومی خودداری کند ما زبان معیاری داریم که زبان رسمی ما است اگر دولت بخواهد آن را فراموش کند و به حوزه زبانهای محلی وارد شود کار ما زار است.
درباره سخنان فوق ، نکات زیر قابل ذکر و تذکر است:
1- اهتمام اعضای فرهنگستان زبان و ادب فارسی به زبان و ادب فارسی ، هم قابل درک است و هم قابل احترام . زبان فارسی ، به عنوان زبان رسمی کشور و یکی از وجوه اتحاد ملی و ارتباط ما ایرانیان ، همواره باید مورد احترام و صیانت قرار گیرد.
2- قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به عنوان میثاق ملی ما ایرانیان ، در همان اصلی که فارسی را به عنوان زبان رسمی کشور معرفی کرده ، زبان های محلی و قومی را نیز مورد توجه ویژه قرار داده و گفته است: زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است . اسناد و مکاتبات و متون رسمی و کتب درسی باید با این زبان و خط باشد ولی استفاده از زبانهای محلی و قومی در مطبوعات و رسانه های گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس ، در کنار زبان فارسی آزاد است . (اصل 15) بنابراین ، همان طور که کسی حق ندارد خلاف این اصل ، فارسی را از دور خارج کند ، این حق را هم ندارد که زبان های دیگر ایرانی را نیز مورد مناقشه قرار دهد . اعضای محترم فرهنگستان زبان و ادب فارسی ، باید تمام همّ و غمّ خود را مصروف زبان زیبای فارسی کنند و از پرداختن به امور سایر زبان های زیبای ایرانی خودداری کنند چه آن که اولاً اینان برای حراست از زبان فارسی عضو فرهنگستان شده اند و پول می گیرند نه برای اظهار نظر درباره زبان هایی که درباره شان هیچ نمی دانند . ثانیاً سخنانی از آن دست ، شأن والای ملی فرهنگستان را در حد یک تشکل صنفی و قومی پایین می آورد حال این که چنین نیست . زبان و ادبیان فارسی به عنوان زبان رسمی و مشترک همه ایرانیان ، باید همچنان در مدارس تدریس شود و در مکاتبات رسمی و انتشارات عمومی (مانند همین متن) ، مورد استفاده عمومی باشد و در عین حال، هر کدام از ایرانیانی که زبان مادری شان، جز فارسی است ، این حق قانونی را دارند که در کنار فارسی ، از زبان مادری خود در رسانه های گروهی و مدارس بهره گیرند و اگر خواستند ، ادبیات زبان مادری شان را در مدارس یاد بگیرند. در این باب ، نه اجباری برای یادگیری وجود دارد و نه ممنوعیتی برای آن.
3- هم اکنون در مدارس ما، دو زبان عربی و انگلیسی در کنار زبان فارسی تدریس می شود. همان طور که تدریس این دو زبان ، منافاتی با تدریس فارسی نداشته و ندارد و ضرری بدان نمی زند ، تدریس اختیاری زبان های محلی و قومی نیز هیچ آسیبی بدان وارد نمی کند.
4- هم اکنون زبان های زیادی در دنیا در معرض نابودی اند کما این که بسیاری از زبان ها نیز نابود شده اند. زبان های موجود در ایران ، بخشی از "میراث تاریخی ایران" هستند و تدریس آنها می تواند در بقای این میراث ارزشمند بسیار مثمر ثمر باشد. یادمان باشد یکی از زیبایی های ایران ، همین تنوع قومی و زبانی است و همان طور که حفاظت از یک کاخ تاریخی ، وظیفه ماست ، حراست از این زبان ها نیز رسالتی تاریخی است.
5- این " سنت قدیمی زشت " که اگر چیزی باب میل مان بود ، نیرنگ آمریکایی ها، نقشه انگلیسی ها و کار صهیونیست هاست و از آن بوی توطئه می آید، اگر از سوی برخی سیاست بازان جناحی چاله میدانی مطرح شود، به عادت مألوف ، قابل درک است(!) اما بهره گرفتن از این ادبیات اتهامی و برچسب زدنی چنین ناروا ، از یک عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی ، نه منتظره بود و نه قابل قبول. این که طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مردم بتوانند ادبیات زبان مادری شان را در مدارس فراگیرند ، کجایش بوی توطئه می دهد؟!
6- مردم ایران ، اعم از فارس ، ترک ، لر ، کرد ، عرب ، بلوچ و ... به تعبیر رئیس جمهور روحانی ، گل های رنگارنگ باغ ایران هستند و همه زبان ها نیز به عنوان میراث های ارزشمند فرهنگی ایران، محترم هستند . کسی حق ندارد نازک تر از گل به هیچ قوم و زبانی سخنی بگوید و وحدت ملی ایرانیان را که سرمایه ارزشمند همه ماست ، با خام گویی هایش ، دچار خدشه کند هر چند که قوام ملت ایران و اتحاد ملی ایرانیان بسیار مستحکم تر از آن است که دشمنان دانا یا دوستان نادان ، بتوانند لطمه ای بدان وارد کنند کما این که در دوران دفاع مقدس هم نتوانستند و همه اقوام ایرانی ، دوشادوش یکدیگر در دفاع از "میهن" سنگ تمام گذاشتند و بعد از آن هم - همانند پیش از آن - در دوستی و مهربانی و انسجام ، با یکدیگر زندگی می کنند.
7- تعدد اقوام در یک کشور ، به ویژه اگر نظام آن کشور مخالفان و دشمنان خارجی هم داشته باشد ، می تواند دشمنان یک ملت را به طمع بیندازد که از این موضوع ، بهره برداری کنند . عقل و تدبیر حکم می کند که چنین فرصتی به بدخواهانی داده نشود که بی آن که دغدغه قومیت ها را داشته باشند ، در تنور مطالبات می دمند که مثلاً "نگاه کنید! این ها نمی گذارند زبان مادری شما تدریس شود." حال آن که اگر زبان و ادبیات مادری تدریس شود ، هم هنر و ادبیات محلی در ایران قوام و تعالی پیدا می کند، هم مردم احساس نمی کنند که کسی آنان را از حقی محروم کرده و هم بهانه و دستاویز از دست گروه های تندوری قومی که با انواع "پان" ها ، مسیر افراط را می پیمایند ، گرفته می شود .
این ، همان تدبیر خردمندانه ای است که قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ، دوراندیشانه بدان پرداخته است.
نظرات شما عزیزان:
صحزا
ساعت19:32---18 اسفند 1392
بسیار بجا و نیکو نوشته اید . نوشتة غیرتلی آذری هم هرچند به نفاوت های ترکی ایرانی و قفقازی اشارتی نداشت ولی منطقی بود . به امید روزی که فرهنگ و ادبیات ترکی آذری ایران جای خود را بیابد و از غربت بدر آید . پاسخ: صحرا خان ممنونم . امیدوارم که بتوانیم به وظیفه ایرانی آذری بودن خود عمل کنیم و ایران شمالی را به ایران عزیز برگردانیم .
|